با رسیدن فصل تابستان و شدت گرفتن گرما، مصرف آب به طور طبیعی افزایش می‌یابد و نیاز به ذخیره‌سازی آن در مخازن به یک ضرورت تبدیل می‌شود. اما این ذخیره‌سازی در مخازن آب، به ویژه در فصول گرم، ممکن است با چالشی بزرگ همراه باشد: گرم شدن آب مخزن. این مشکل نه تنها می‌تواند باعث کاهش کیفیت آب ذخیره‌شده شود، بلکه بر سلامت و طعم آن نیز تاثیر منفی می‌گذارد. در این مقاله قصد داریم راهکارهایی موثر و عملی برای خنک نگه داشتن آب و کاهش اثرات گرما بر مخازن آب به شما معرفی کنیم، تا تابستانی با آبی سالم و خنک را تجربه کنید.

1- قرار دادن سایه‌بان

یکی از ساده‌ترین و موثرترین روش‌ها برای خنک نگه داشتن آب در مخزن، استفاده از سایه‌بان است. این روش تنها به مخازن آب محدود نمی‌شود و در موارد دیگری مانند کولرهای آبی و گازی هم کاربرد دارد. در حقیقت، قرار دادن سایه‌بان باعث جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید به سطح مخزن می‌شود و این امر به طور قابل توجهی از گرم شدن آب جلوگیری می‌کند.

تابش مستقیم نور خورشید، علاوه بر گرمای هوای محیط، انرژی مضاعفی به سطح مخزن وارد می‌کند که می‌تواند دمای آن را ۱۰ تا ۲۰ درجه بیشتر از دمای سایه ایجاد کند. این انرژی گرمایی به بخش‌هایی از مخزن منتقل می‌شود و در نهایت دمای آب را افزایش می‌دهد. در مقابل، زمانی که مخزن زیر سایه‌بان قرار دارد، این تابش مستقیم کاهش می‌یابد و دمای آب در سطح مطلوب‌تری باقی می‌ماند.

در مناطق با تابش آفتاب زیاد و روزهای ابری کمتر، استفاده از سایه‌بان می‌تواند تا ۳۰ درصد دمای آب را کاهش دهد و به حفظ خنکی آب داخل مخزن کمک کند. بنابراین، نصب سایه‌بان یکی از بهترین راهکارها برای مقابله با گرمای تابستان و کاهش مصرف انرژی است.

2- پوشاندن مخزن با انواع عایق

یکی دیگر از روش‌های مؤثر در خنک نگه داشتن آب در مخزن، استفاده از انواع عایق فویل دار برای پوشاندن سطح مخزن است. این روش مشابه رنگ سفید عمل می‌کند، اما با یک تفاوت بزرگ: سطح آیینه‌ای فویل آلومینیومی قادر است بازتاب بسیار بیشتری از تابش نور خورشید داشته باشد. این بازتاب بیشتر باعث می‌شود که مخزن کمتر تحت تاثیر گرمای مستقیم خورشید قرار گیرد و دمای داخلی آن کمتر افزایش یابد.

در صورت عدم استفاده از فویل یا عایق مناسب، انرژی تابشی خورشید به راحتی توسط سطح مخزن جذب می‌شود که منجر به گرم شدن آب می‌شود. علاوه بر این، تابش یو وی آفتاب (UV) می‌تواند باعث کوتاه شدن عمر مفید فوم یا عایق مورد استفاده شود. برای افزایش اثربخشی عایق‌ها، پیشنهاد می‌شود که لوله‌های آب ورودی و خروجی و همچنین محل اتصال آنها به مخزن نیز با مواد عایق پوشانده شود. 

3- پر نگه داشتن حجم مخزن

یکی دیگر از روش‌های مؤثر برای خنک نگه داشتن آب در مخزن، پر نگه داشتن دائمی آن است. علت علمی این موضوع به نحوه انتقال گرما و تغییرات دمایی در محیط برمی‌گردد. هنگامی که داخل مخزن فضایی خالی وجود داشته باشد، هوای گرم بیشتری به داخل مخزن وارد می‌شود. دمای این هوای وارد شده معمولاً از دمای آب داخل مخزن در تابستان بالاتر است. وقتی که آب با هوای گرم داخل مخزن تماس پیدا می‌کند، گرما از هوا به آب منتقل می‌شود و دمای آب افزایش می‌یابد. بنابراین، اگر مخزن همیشه پر از آب باشد، فضایی برای ورود هوای گرم و انتقال گرما به آب وجود نخواهد داشت.

استفاده از شیرفلوتردار یا شیر خودکار مکانیکی در پر کردن مخزن می‌تواند به این فرآیند کمک کند. در این صورت، حجم مخزن در بیشتر ساعات شبانه‌روز پر خواهد بود و به این ترتیب، آب داخل مخزن خنک‌تر باقی می‌ماند. این روش نه تنها به حفظ دمای آب کمک می‌کند، بلکه مصرف آب را به‌طور کارآمدتری مدیریت می‌کند.

4- رنگ آمیزی مخزن با رنگ سفید

یکی از بهترین روش‌ها برای خنک نگه داشتن آب داخل مخزن، رنگ کردن آن با رنگ سفید است. هر چه رنگ مخزن روشن‌تر باشد، توانایی بازتاب انرژی تابشی خورشید بیشتر است و به این ترتیب گرمای کمتری جذب می‌شود. بهترین رنگ برای این منظور، رنگ سفید است. به همین دلیل، مگریکو مخازن پلی اتیلن از برترین برندها را به رنگ سفید عرضه می‌کند تا شما بتوانید از بهترین روش برای حفظ دمای آب در فصل گرما بهره‌مند شوید.

همانطور که می‌دانید، رنگ‌ها با قدرت‌های مختلفی تابش خورشید را جذب می‌کنند. رنگ‌های تیره مانند سیاه بیشتر انرژی خورشیدی را جذب می‌کنند و باعث افزایش دما می‌شوند، در حالی که رنگ‌های روشن و به‌ویژه سفید بازتاب بیشتری دارند و گرمای کمتری جذب می‌کنند. بنابراین، اگر به دنبال یک راهکار ساده و مؤثر برای خنک نگه داشتن آب داخل مخزن هستید، انتخاب مخزن سفید رنگ از مگریکو انتخابی هوشمندانه و مقرون به صرفه است.

5- استفاده از ملات آهک و چسب محلول در آب برای عایق‌سازی سطح مخزن

یکی دیگر از راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از انتقال گرما به داخل مخزن، عایق‌بندی سطح مخزن و اتصالات ورودی با استفاده از کلسیم کربنات (آهک) است. این روش که اخیراً در کشور هند رایج شده، تأثیر بسیار مثبتی در کاهش دمای آب درون مخزن نشان داده است. استفاده از ملات آهک همراه با چسب محلول در آب، به عنوان یک لایه محافظ، به طور مؤثری از ورود حرارت به داخل مخزن جلوگیری می‌کند و دمای آب را پایین نگه می‌دارد. این روش به‌ویژه در مناطق کم باران که نیاز به راه‌حل‌های دائمی‌تر وجود دارد، بسیار کاربردی است و از عمر نسبتا طولانی برخوردار است. 

6- نصب کردن مخزن در اتاقک زیر زمینی

اتاقک زیر زمینی به دلیل دماي نسبتاً متعادل‌تر زمین (حدود 15 درجه سانتی‌گراد)، بهترین مکان برای نگهداری مخزن آب به شمار می‌آید. این روش نه تنها در فصل تابستان دمای آب را کاهش می‌دهد، بلکه در فصل زمستان نیز به‌طور مؤثری از یخ زدگی آب درون لوله‌های ورودی و خروجی جلوگیری می‌کند. دمای زمین در این فصل مانع از سرد شدن بیش از حد یا یخ زدن آب در مخزن می‌شود.

اگرچه این راهکار به دلیل هزینه‌های نسبی بالا در پیاده‌سازی ممکن است در ابتدا گران به نظر برسد، اما در بلندمدت به عنوان یک سرمایه‌گذاری مؤثر برای حفظ دمای آب بهینه و محافظت از آن در برابر تغییرات دمایی شدید بیرونی، می‌تواند بسیار سودمند باشد. با این روش، تغییرات دمایی بیرون هیچ‌گونه تأثیری بر دمای آب مصرفی نخواهد داشت.

7- ساخت اتاقک برای مخزن

 این اتاقک می‌تواند مانع تابش مستقیم نور خورشید به بدنه مخزن شود و همچنین از ورود هوای گرم محیط به داخل مخزن جلوگیری کند. با این روش، دمای آب داخل مخزن به طور مؤثری کاهش می‌یابد و از گرمای اضافی ناشی از تماس با هوای گرم نیز جلوگیری می‌شود.

بر اساس استانداردهای سازمان نظام مهندسی، مخزن باید در اتاق تاسیسات نصب شود. در این اتاقک باید درب اتاق دارای قفل باشد و کلید آن تنها در اختیار مدیر ساختمان قرار گیرد. 

8- استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده فعال (چیلرها)

یک راهکار پیشرفته و مؤثر برای خنک نگه داشتن آب در مخازن استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده فعال مانند چیلرها است. این سیستم‌ها با استفاده از انرژی الکتریکی، دمای آب داخل مخزن را به طور مداوم کاهش داده و در طول تابستان، دمای آب را در حد مطلوب حفظ می‌کنند. این روش بیشتر در مناطقی که به میزان زیادی به آب سرد نیاز دارند یا در پروژه‌های بزرگ صنعتی که نیاز به آب با دمای ثابت دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. چیلرها معمولاً به سیستم‌های پمپ‌دار متصل می‌شوند که آب سرد را به طور مداوم در داخل مخزن به گردش در می‌آورند. اگرچه این روش هزینه‌بر است، اما در شرایط خاص می‌تواند راهکار مناسبی برای کنترل دقیق دمای آب باشد.